Alles wat je moet weten over tandpasta - De ultieme gids

In dit artikel zullen we je uitgebreid informeren over tandpasta. En daar is veel over te vertellen want er zijn heel veel verschillende tandpasta’s. Wat zijn de verschillen tussen tandpasta’s, we vertellen alles over fluor, wat is de RDA waarde, wat zit er in tandpasta, wat is het verschil tussen reguliere- en natuurlijke tandpasta en zelfs een recept om zelf tandpasta te maken. De keuze van een tandpasta is persoonlijk of op advies van de tandarts. Tegenwoordig is de keuze in tandpasta groot: er is nu een tandpastasoort voor elk probleem: Tandpasta tegen cariës, Tandpasta tegen tandvleesontsteking, Tandpasta tegen erosieve gebitsslijtage, Tandpasta tegen tandsteen, Whitening tandpasta, Tandpasta voor gevoelige tanden. Er is veel keuze in soorten tandpasta en prijsklasse. Er zijn reguliere (standaard en speciale) tandpasta’s en natuurlijke tandpasta’s. We zien een trend van steeds meer natuurlijke tandpasta’s op de markt. Deels kiezen mensen hiervoor omdat meer bekend is over hoe stoffen werken en welke invloed ze hebben op de algehele gezondheid. Stoffen worden opgenomen via het slijmvlies in het lichaam waardoor steeds meer mensen kiezen voor een natuurlijke tandpasta. Wat je kiest is een persoonlijke keuze of een advies van de tandarts. Hier volgt een lijst met mogelijke ingrediënten van reguliere tandpasta’s: Sodium fluoride, anti cariës, Aroma, voor een betere smaak, Conserveermiddel; 2-Fenoxyethanol, Geurstof; Limoneen, Linalool, Hydraterende stof; Sorbitol, Kleurstof; CI kleurstoffen, titaniumdioxide, Oppervlakteactieve stof; Cocamdiopropyl betaïne, Verdikkingsmiddel; Cellulose, Xanthaan gom, Vochtvasthoudend middel; Glycerol, Wasactieve stof; Sodium Lauryl Sulfate, pH-regulator; Natriumhydroxide, Schuimmiddel; SLS, Natriumlaurylsulfaat, Zoetstof; Saccharine. Welke fluoride is de beste? Er bestaan vele soorten fluoride. Wat is de werking van Fluoride? Welke fluoride is nu het beste? Wat is het Fluoride advies? In Nederland kennen we de volgende fluoride-varianten: natriumfluoride (NaF), natriummonofluorofosfaat (MFP), aminefluoride (AmF), tinfluoride (SnF2) of combinaties van fluoride. Heeft het mengen van stoffen van bewezen werkzame stoffen een vermenigvuldigde werking? Dat hoeft zeker niet zo te zijn. Het wil niet zeggen dat stoffen in elkaars aanwezigheid goed werkzaam zijn en misschien zelfs wel slechter. Bij tandpasta’s met meerdere actieve ingrediënten lijkt het raadzaam om te kiezen voor een tandpasta van een betrouwbaar merk dat onderzoeksresultaten kan laten zien. Gaatjes voorkomen door fluoride Een recent systematisch literatuuronderzoek concludeerde dat er geen verschillen zijn in het voorkomen van gaatjes in het glazuur door verschillende soorten fluorideverbindingen. Echter, fluoride en tandpasta kan meer dan alleen gaatjes voorkomen. Tinfluoride en aminefluoride hebben beide een anti-bacteriële werking. Deze twee worden ook wel gecombineerd in een tandpasta. Dit zou tandvleesontsteking kunnen tegen gaan. Helaas kunnen tanden verkleuren door de tinfluoride. De toevoeging natriumhexametafosfaat voorkomt dit. Tinfluoride in combinatie met natriumhexametafosfaat vertoont volgens onderzoek duidelijk minder oplossingen van het glazuur van het worteloppervlak vergeleken met natriumfluoride met evenveel deeltjes fluoride in de tandpasta. Tinfluoride aanslag Het worteloppervlak komt bloot te liggen door slijtage en/of tandvleesontsteking. Met name bij ouderen komen gaatjes in het worteloppervlak veelvuldig voor omdat dit relatief zacht en makkelijker oplosbaar is. Een andere tandpasta voegt aminefluoride toe om de aanslag van tinfluoride te voorkomen. Hierop is geen toegevoegde waarde gevonden tegen gaatjes in de wortels of in het glazuur ten opzichte van natriumfluoride. Tinfluoride kan naast bescherming tegen gaatjes ook bescherming tegen tanderosie en tegen koude-gevoeligheid bieden. RDA waarde RDA waarde; hoe schurend is je tandpasta? Elke tandpasta heeft een schurend effect in lichte of hogere mate. Hoe schurend een tandpasta is wordt uitgedrukt in de RDA waarde, Relative Dentin Abrasivity (letterlijk vertaald: relatieve dentale schurende eigenschappen). De RDA-waarde is een indicator en geen exacte voorspeller van de mate van slijtage die de tandpasta in de mond veroorzaakt. Dit komt omdat er meer factoren een bepalend rol spelen zoals de invloed van het speeksel (bijvoorbeeld neutralisatie van de pH van de pasta en de verdunning van de pasta), de wijze van poetsen (frequentie, kracht en ook de lengte van de poetsbeweging) en het type tandenborstel (bijvoorbeeld: dikte van de haartjes en de hardheid van de borstel). “Het zou goed zijn als de RDA-waarde op de tandpastaverpakking wordt vermeld”, zegt Cor van Loveren, hoogleraar (em.) preventieve tandheelkunde. Tandpasta RDA-waarde Poetsen met alleen water 4 Elmex Sensitive Plus 28 Elmex Sensitive Professional 28 Sensodyne Proglasur 30 Parodontax 44 Rembrandt 53 Oral-B Pro Expert 53 Meridol 65 Prodent kindertandpasta 65 Sesodyne 65 Sensodyne Rapid 65 Elmex Cariës Protectie 65 Colgate Total 68 Zendium 80 Extra tandmateriaal Naast het minder oplosbaar maken van tanden en het verminderen van tandvleesontsteking, wordt er geprobeerd om met tandpasta een soort van extra tandmateriaal te leveren. Dit zijn biomimetische en bioactieve materialen. Verschillende systemen worden toegepast, zoals toevoeging van de volgende stoffen: calciumglycerofosfaat; brushiet (DCPD; dicalciumfosfaatdihydraat); amorf calciumfosfaat (ACP); ACP met een caseïnederivaat (CCP-ACP); ‘functionalised’ tricalciumfosfaat (TCP); calciumnatriumfosfosilicaat (bioactief glas; Novamin®); nanohydroxylapatiet; arginine met calciumbicarbonaat. Over calciumglycerofosfaat is te weinig onderzoek gedaan om te zeggen of het daadwerkelijk goed werkt of niet. Tandpasta met brushiet wordt gemaakt met natriummonofluorofosfaat of in een tube met twee compartimenten waarvan in een compartiment de pasta met brushiet zit en het andere compartimentpasta met fluoride. Van beide varianten is door fabrikanten een betere bescherming aangetoond. Houdbaarheid tandpasta, kan tandpasta bederven? Heeft tandpasta een uiterste houdbaarheidsdatum? En zo ja, wat gebeurt er dan als je tandpasta over datum is? Volgens de Nederlandse Cosmetica Vereniging (NCV) wordt de houdbaarheid van cosmetische producten, en dus ook tandpasta, op de verpakking vermeld. Voor de aanduiding van de houdbaarheid zijn in de Cosmeticaverordening twee systemen opgenomen: Houdbaarheidsdatum: als het product minder dan dertig maanden (2,5 jaar) houdbaar is vanaf de productie, dan moet de houdbaarheidsdatum worden vermeld. Op sommige producten wordt deze houdbaarheid van maximaal 2,5 jaar aangegeven met een universeel teken, namelijk het zandlopersymbool. Dan is het niet nodig om de houdbaarheid in verschillende talen op het etiket te vermelden. Houdbaarheidsperiode: Als het product ongeopend dertig maanden (2,5 jaar) of langer houdbaar is, dan moet de gebruiksperiode worden vermeld. Op deze producten hoeft geen uiterste houdbaarheidsdatum te staan, het mag wel. De gebruiksperiode, oftewel de periode waarin het product na opening kan worden gebruikt zonder de werking te verliezen, wordt aangegeven met een symbool van een geopend potje. De periode wordt in maanden aangegeven met de letter ‘M’. Verschillende soorten tandpasta Radar heeft bij verschillende tubes tandpasta gecheckt hoe de houdbaarheid wordt aangegeven. Poetsen zonder tandpasta Je kunt ook je tandenpoetsen zonder tandpasta. Daarmee verwijder je wel tandplak, maar het helpt niet om je tanden te beschermen tegen gaatjes. DIY tandpasta Zelf tandpasta maken kan ook, je weet dan zeker wat erin zit. Het is een niet-chemisch recept zonder fluoride, licht schurend en geschikt voor de meeste mensen. Het wordt niet aanbevolen voor mensen met gevoelige tanden. Ingrediënten: ½ kop aluminiumvrije baking soda, ½ kop biologische kokosolie (vloeibaar, niet vast), 10-30 druppels pure, biologische, pepermunt etherische olie, Een beetje Stevia poeder (naar smaak/optioneel). Doe alle ingrediënten in een kom en klop krachtig om goed te mengen. Doe het mengsel vervolgens in een luchtdicht potje met deksel. Schep het op je tandenborstel en poets zoals gewoonlijk. Zelfgemaakte tandpasta kan 6 maanden of langer buiten de koelkast worden bewaard. Dus is er een winnaar onder de tandpasta’s? Geen grote eenduidige winnaar. Er zijn veel stoffen die werkzaam zijn, maar waarvan we het precieze resultaat in de mond niet kunnen vertellen. Bovendien hangt het erg af van wat men zelf van een tandpasta verwacht. Het moge duidelijk zijn dat er voor elk wat wils is. Natuurlijke alternatieven tandpasta De meeste standaard tandpasta’s bevatten fluoride. Als je liever geen fluoride gebruikt, kun je kiezen voor een tandpasta zonder fluoride. Natuurlijke en plantaardige (vegan) tandpasta’s zijn meestal organic en vrij van parabenen, triclosan, fluoride en saccharine. Ook hier is inmiddels een scala aan soorten tandpasta verkrijgbaar zowel in de winkels als op het internet. De natuurlijke tandpasta’s die te koop zijn kunnen de volgende stoffen bevatten: Water, Klei, Zout, etherische olie, xylitol, propolis, kruiden als kamille, munt etc., Neem-olie, Kiezelzuur, Groene thee, Tea-Tree olie. Merken natuurlijke tandpasta die verkrijgbaar zijn bij drogisterijen, reformwinkels en de ketens EkoPlaza, De Rode Pilaren en Holland & Barret zijn o.a. Weleda, Himalaya tandpasta, Aloë Dent, Dr. Organic en Ecodenta. Een aantal van deze merken hebben ook een speciale kindertandpasta. Poetsen zonder tandpasta Je kunt ook je tandenpoetsen zonder tandpasta. Daarmee verwijder je wel tandplak, maar het helpt niet om je tanden te beschermen tegen gaatjes. DIY tandpasta Zelf tandpasta maken kan ook, je weet dan zeker wat erin zit. Of het voldoende je gebit beschermt kunnen we niet beloven maar als we je volledig willen informeren dan hoort dit er ook bij. Het is een niet-chemisch recept zonder fluoride, licht schurend en geschikt voor de meest mensen. Het wordt niet aanbevolen voor mensen met gevoelige tanden. Ingrediënten: ½ kop aluminiumvrije baking soda, ½ kop biologische kokosolie (vloeibaar, niet vast), 10-30 druppels pure, biologische, pepermunt etherische olie, Een beetje Stevia poeder (naar smaak/optioneel). Doe alle ingrediënten in een kom en klop krachtig om goed te mengen. Doe het mengsel vervolgens in een luchtdicht potje met deksel. Schep het op je tandenborstel en poets zoals gewoonlijk. Zelfgemaakte tandpasta kan 6 maanden of langer buiten de koelkast worden bewaard. Dit artikel is tot stand gekomen door: Team Tandarts.nl en Lieneke Steverink, mondhygiënist en Dental Info Bijgewerkt September 2020